Чӑваш Енри тепӗр ветеринар суд сакки ҫине ларнӑ. Ӑна та Африка мурне сарӑлма панӑшӑн явап тыттарнӑ.

Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, Пӑрачкав районӗнчи Напольное ялӗнче утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурлан 14-мӗшӗччен ветеринари участокӗн заведующийӗ сыснасене сипленӗ. Выльӑх Африка мурӗпе аптӑрани куҫпа пӑхсах паллӑ пулнӑ.

Ҫурлан 5-мӗшӗнче тата 9-мӗшӗнче икӗ сысна вилнӗ. Анчах ветеринар инфекцие сарӑлма парас мар тесе нимӗн те туман, инстанцисене пӗлтермен. Кун пирки тепӗр сысна вилсен ҫеҫ пӗлнӗ.

Кун хыҫҫӑн яла карантина хупнӑ. Районта эпидеми пулнине палӑртнӑ. Ветеринара вара нумаях пулмасть суд айӑпланӑ. Приговорта палӑртнӑ тӑрӑх, унӑн 50 пин тенкӗ штраф тӳлемелле.

Пӑрачкав районӗ 2017 ҫулта ирттермелли мероприятисем пирки калаҫма тытӑннӑ. Вӗсем Республика кунне хатӗрленме тытӑннӑ ӗнтӗ.

Уяв тӗлне районти мӗнпур ял тӑрӑхӗ хӑйӗн гербне тата ялавне хатӗрлесшӗн. Хальлӗхе Пӑрачкав ял тӑрӑхӗн ҫеҫ пур вӗсем.

Пӑрачкав район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Евгений Лебедев Республика кунӗ тӗлне ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсене гербпа ялав хатӗрлеме хушнӑ. Ку питӗ пӗлтерӗшлӗ пулнине палӑртнӑ.

Иртнӗ эрнере пуҫлӑхсем геральдика ӳнерҫипе Вадим Шипуновпа тӗл пулнӑ, ҫак ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Гербпа ялав ял тӑрӑхӗн историне кӑтартӗҫ. Аса илтерер: ҫитес ҫул Республика кунӗ Шупашкарта тата Пӑрачкав районӗнче иртӗ.

2017 ҫулта Республика кунӗ хӑш районта иртесси паллӑ. Ҫитес ҫул ӑна Шупашкарта тата Пӑрачкав районӗнче йӗркелӗҫ.

Муниципалитет районсенчи тата хула округӗсенчи конкурсра кам ҫӗнтернине чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче палӑртнӑ. Унта Пӑрачкав районӗ ҫӗнтернӗ.

Халӗ Республика кунӗнче ирттермелли мероприятисен планне хатӗрлеҫҫӗ. Пӑрачкав районӗ Чӑваш Ен Элтеперӗн грантне тивӗҫӗ. Ку укҫапа общество инфратытӑмне аталантарӗҫ.

Сӑмах май, Республика кунне уявламашкӑн республика хыснинчен 10 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.

Чӑваш Енӗн правительствин паянхи ларӑвӗнче хӑш муниципалитета мӗн чухлӗ укҫа килнине тишкернӗ. Ку ыйтупа тухса калаҫнӑ Иван Моторин премьер-министр хуласемпе районсен тӗп тӗллевӗ халӑхӑн пурнӑҫ условине лайӑхлатасси тесе каланӑ.

Муниципалитетсен инвестици паспортне те хатӗрлемелле. Хуласем тата 15 район ку ӗҫе пурнӑҫланӑ. Элӗк, Пӑрачкав, Вӑрмар районӗсем ку ӗҫе тӑсса янӑ. «Муниципалитетсен пушӑ инвестици лапамӗсем пирки информацие ҫӗнетсех тӑмалла», — асӑрхаттарнӑ премьер-министр. Иван Моторин шучӗпе муниципалитетсем ҫӗр лаптӑкӗпе туллин усӑ курассипе ячӗшӗн ӗҫлеҫҫӗ.

Инвестици илсе килессипе 2014—2015 ҫулсенче тата 2016 ҫулхи пӗрремӗш ҫур ҫулта Шупашкар тата Етӗрне районӗсенче, Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хули лайӑх тимленӗ. Улатӑр, Куславкка, Шӑмӑршӑ районӗсем, Ҫӗмӗрле, Улатӑр, Канаш хулисем начар тӑрӑшнӑ.

Кӑҫал Пӑрачкав районӗнче Африка мурӗ пулчӗ. Халӗ унта карантин мар ӗнтӗ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттернӗ.

Напольное ялӗнчи ветеринари участокӗн заведующийӗ суд тенкелӗ ҫине ларӗ. Следстви шухӑшӗпе, вӑл Африка мурӗ пуҫланнине пуринчен те пытарма тӑрӑшнӑ.

Следовательсем пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 31-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурлан 14-мӗшӗччен заведующи ялти икӗ ҫыннӑн сыснисене сипленӗ. Чӗрчунсем Африка мурӗпе чирлени палӑрнӑ ӗнтӗ, ҫапах вӑл никама та пӗлтермен. Ҫурлан 5-мӗшӗнче тата 9-мӗшӗнче икӗ сысна вилнӗ. Ветеринар тӗпчев ирттерес, ҫӳлтисене кун пирки пӗлтерес вырӑнне хуҫисене чӗрчунсене ял хӗррине пытарма сӗннӗ.

Кӑштахран тепӗр ҫыннӑн сысна вилнӗ. Ун хыҫҫӑн ҫеҫ Африка мурӗ пирки пӗлтернӗ, карантина хупнӑ.

Заведующин икӗ машинине арестленӗ. Пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.

Пӑрачкав районӗнчи пӗр ялта 27 ҫулти хӗрарӑм 17-ри кӳршӗ хӗрне хӗненӗ. Вӑрҫи-харҫи пикен каччине пула сиксе тухнӑ.

Республика прокуратурин пресс-службинчен пӗлтернӗ тӑрӑх, 27-ри хӗрарӑм тӑлӑх хӗр ҫине ҫиксе ӳкнӗ. Пӑтӑрмах вӑхӑтӗнче вӑл хӗрӗн каччи машинӑпа иртсе кайнӑ чух чутах ӑна ҫапса хӑварман тесе ятланӑ. Хӗрарӑм каланӑ тӑрӑх, руль умӗнчи яш ӑна, велосипедпа пыраканскере, пырса кӗрес пекех ҫил шӑхӑрттарса иртсе кайнӑ.

Ҫуран ҫӳрекенсене хисеплемелли пирки ӑнлантарас вырӑнне хӗрарӑм алли-урине ирӗке янӑ. Пикене вӑл ҫӳҫрен ярса илнӗ, кирпӗч илсе пуҫӗнчен ҫапнӑ. Пуҫ мимине чӗтретнӗ пикен пульницӑрах сипленме тивнӗ.

Ҫапӑҫакан хӗрарӑм хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Халӗ ку пӑтӑрмаха миравай судья пӑхса тухӗ.

Чӑваш Енре ҫулсене юсакан тӗп организацие улӑштараҫҫӗ. «Чӑвашавтодор» текех республикӑри ҫулсене юсамӗ.

«Чӑвашавтодор» юпан 1-мӗшӗнчен ҫулсене юсамасть. Ҫӗнӗ подрядчике чӳкӗн 1-мӗшӗччен тупасшӑн.

Чӑваш Енри ҫул-йӗр пирки правительствӑра калаҫнӑ. Кӑҫал ҫулсене юсамашкӑн 4 миллиард тенкӗ ытла уйӑрнӑ, анчах 1\3 пайӗпе ҫеҫ усӑ курнӑ.

Правительствӑра каланӑ тӑрӑх, ку темех мар. Чи кирли – ҫулсен пахалӑхӗ. Хальлӗхе 72 ҫухрӑм ҫула тата 170 картише юсанӑ.

Кӗперсене юсас ӗнӗпе те нумай ӗҫлемеллине палӑртнӑ. Кӑҫал Пӑрачкав тата Вӑрнар районӗсенче кӗпер ишӗлнӗ. Республикӑра пӗтӗмпе 45 кӗпере юсама палӑртнӑ.

Чӑваш Енри пӗр депутата ӗҫрен кайтарнӑ. Ку – прокурор ыйтнипе. Кун пирки ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтерет.

58 ҫулти арҫын Пӑрачкав районӗн депутачӗ. Вӑлах – ял хуҫалӑх кооперативӗн председателӗ.

Унччен ку арҫынна судпа айӑпласа 2 ҫуллӑха условлӑ майпа айӑпланӑ. Тӗрӗслев срокӗ – 1 ҫул. Ҫак тапхӑрта унӑн хӑй тӳрленнине кӑтартмалла.

Саккунпа килӗшӳллӗн, депутатӑн постран суд хыҫҫӑнах каймалла пулнӑ. Анчах вӑл хӑй ирӗкӗпе кайман. Прокурор ыйтнипе ҫеҫ ӑна ӗҫрен хӑтарнӑ.

Алӑпа та пуҫтарма тивет

Ҫутҫанталӑкӑн хӑйӗн саккунӗ те кӗр енне пушшех те ун кӑмӑлне пӗлсе ҫитерме йывӑр. Республикӑри хӑш-пӗр хуҫалӑхра халӗ ҫӗрулми кӑлараҫҫӗ. Ҫанталӑк ҫумӑрлӑрах тӑнине кура копалкӑпа та кӑлараҫҫӗ, ҫавна май пуҫтарма ҫынсене илсе тухаҫҫӗ. Хальлӗхе мӗнпур лаптӑкӑн ҫуррине кӑна кӑларма ӗлкӗрнӗ-ха. Хирте 47 комбайнпа 73 копалка ӗҫлет.

Красноармейски районӗнче вӑрлӑхшӑн ӳстернӗ куккуруса вырса тӗшӗлеме тухнӑ. Ҫак культурӑна ытти ҫӗрте те, сӑмахран, Вӑрнар, Шупашкар районӗсенче, акса хӑварнисем пур.

Кӗрхисене акасси те малалла пырать. Иртнӗ уйӑхӑн 30-мӗшӗ тӗлне палӑртнин 93,9 процентне ҫӗннӗ. Планпа пӑхнине Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче пӗтернӗ.

Чӑваш Ене васкавлӑ пулӑшу ураписем ҫитнӗ. Вӗр ҫӗнӗ те хальхи самана ыйтнипе килӗшсе тӑраканскерсен уҫҫисене Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура валеҫнӗ. Элтепер Администрацийӗн пресс-служби сайтра пӗлтернӗ тӑрӑх, урапасене Раҫҫей Правительствин хушӑвӗпе уйӑрнӑ.

Васкавлӑ пулӑшӑвӑн республикӑри станцийӗн тӗп тухтӑрӗ Алексей Федоров та урапасене пысӑка хурса хакланӑ. «Мӗн кирли вӗсенче йӑлтах пур», — ырланӑ тухтӑр васкавлӑ пулӑшу машинисене.

Васкавлӑ пулӑшу 13 машини шутӗнче 1 реанимобиль те пур. Вӗсене пурне те кирлӗ медицина оборудованийӗпе тивӗҫтернӗ. Ҫӗнӗрен ҫитнӗ урапасем Шупашкар, Хӗрлӗ Чутай, Пӑрачкав районӗсене тата Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкар хулисене ӑсаннӑ.